مسمومیت غذایی اتفاقی است که در اثر مصرف خوراکی‌های آلوده یا سمی برای بیشتر جانداران رخ می‌دهد. در صورتی که مواد خوراکی به ویروس، انگل و باکتری آلوده باشند، پس از مصرف آنها بدن واکنش نشان می‌دهد. سگ‌ها نیز همچون انسان‌ها و بسیاری از موجودات دیگر ممکن است دچار مسمومیت غذایی شوند. اگر شما هم در خانه‌تان سگ دارید، بهتر است با روش‌های درمان مسمومیت غذایی در سگ‌ها آشنا شوید تا در صورت بروز این مشکل، آمادگی کافی را برای مقابله با آن داشته باشید. پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
علل مسمومیت غذایی در سگ ها
مسمومیت غذایی سگ می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد؛ از جمله :
1. عدم تعادل در رژیم غذایی
کمبود یا عدم تعادل مواد مغذی ضروری در رژیم غذایی سگ می تواند منجر به مشکلات گوارشی و مسمومیت غذایی شود. سگ ها به رژیم غذایی متعادل و کامل نیاز دارند که شامل پروتئین، چربی، کربوهیدرات، ویتامین ها و مواد معدنی باشد.
خوردن غذای فاسد یا آلوده
سگ ها به طور طبیعی کنجکاو هستند و ممکن است هر چیزی را بو بکشند و بخورند. گاهی علت مسمومیت غذایی سگ، مصرف مواد غذایی غیر استاندارد یا تاریخ گذشته است. بهتر است برای این که سلامتی سگ‌تان را تضمین کنید، همیشه از مواد غذایی استاندارد استفاده کنید و قبل از آماده کردن غذا برای سگ حتما اطمینان حاصل کنید که تاریخ انقضای آن باقی مانده است. خوردن غذای فاسد یا آلوده به باکتری ها، ویروس ها، انگل ها و یا سموم می تواند منجر به مسمومیت غذایی در سگ ها شود. جهت اطلاع از قیمت روز غذای سگ می توانید به سایت وودووپت مراجعه کنید.
برخی از غذاهای فاسد و آلوده که می توانند برای سگ ها سمی باشند عبارتند از :
- گوشت و مرغ خام یا نیم پز
- تخم مرغ خام
- لبنیات فاسد
- غذای انسان که برای سگ ها مناسب نیست.
- مواد شیمیایی و سموم
- گیاهان سمی
3. بیماری های زمینه ای
برخی از بیماری های زمینه ای مانند بیماری های کبدی، کلیوی و گوارشی می توانند سگ را مستعد مسمومیت غذایی کنند و اگر سگ شما به یکی از این بیماری ها مبتلاست، باید در تغذیه او بیشتر دقت کنید.
4. حساسیت غذایی
به‌خاطر سیستم گوارشی متفاوت سگ با انسان و تنوع آنزیم‌های موجود در معده آن ها، برخی مواد غذایی ممکن است در حالت عادی نیز موجب ایجاد مسمومیت در این موجودات شوند. یکی از رایج‌ترین مواد غذایی‌ای که سگ‌ها نسبت به آن واکنش نشان می‌دهند، پیاز است. در صورت مسمومیت با پیاز ممکن است سگ علائمی نظیر کف کردن یا ریختن آب دهان، اسهال، حالت تهوع، استفراغ، تغییر رنگ لثه‌ها و سوزش دهان را نشان دهد.
از دیگر مواد غذایی سمی و خطرناک برای سگ‌ها شکلات است که در صورت مصرف ممکن است سگ دچار مشکلات قلبی، لرزش بدن، تشنج و بی قراری شود. مصرف انگور و کشمش در برخی از سگ‌ها سبب بروز علائم حادی همچون نارسایی کلیوی می‌شود. برخی از سگ ها به مواد غذایی خاصی مانند گندم، ذرت، سویا، لبنیات و یا گوشت حساسیت دارند. نمک در غذای سگ نیز ممکن است حساسیت هایی را برای برخی سگ ها ایجاد کند.
علائم مسمومیت غذایی در سگ‌ها
رایج‌ترین علائم مسمومیت غذایی در سگ‌ها عبارتند از:
- غیر طبیعی بودن دمای بدن (زیر ۳۷.۸ درجه یا بالای ۳۹.۴ درجه)
- مشکلات تنفسی (همچون خس‌خس سینه، تنگی نفس، کند شدن سرعت تنفس)
- بیحالی
- بی اشتهایی
- ضعیف شدن سرعت عکس العمل
- گشاد شدن مردمک‌ها
- خواب آلودگی
- ورم یا قرمز شدن پوست یا چشم‌ها
درمان مسمومیت غذایی در سگ ها
روش های درمانی زیادی برای نجات سگ مسموم وجود دارد که در ادامه مهم ترین و رایج ترین ها را باهم مرور می کنیم:
1. درمان مسمومیت غذایی سگ توسط دامپزشک
بلافاصله پس از مشاهده علائم مسمومیت، سگ را نزد دامپزشک ببرید. دامپزشک تمام تلاشش را می‌کند که اثر ماده مسموم را خنثی کند و مانع از جذب بیشتر سم توسط بدن شود. دامپزشک از شما می‌پرسد که سگ چه ماده‌ای مصرف کرده تا بر اساس آن درمان را انتخاب کند. ممکن است برای کاهش درد و کنترل علائم حیاتی و دمای بدن، از اقدامات حمایتی استفاده شود. اگر سگ دچار مشکلات تنفسی شده باشد، برای این که از خفگی جلوگیری شود، ممکن است دامپزشک یک راه هوایی اضطراری را ایجاد کند.
گاهی در درمان مسمومیت غذایی در سگ ها برای این که ماده سمی بیشتری جذب بدن نشود، دامپزشک از درمان‌هایی همچون زغال فعال و تنقیه استفاده می‌کند. زمانی که زغال فعال وارد بدن می‌شود، درست مثل یک آهنربا عمل می‌کند و ماده سمی را به خودش جذب می‌کند. استفاده از زغال فعال یک روش رایج، کم خطر و بسیار موثر است. نکته مهم در خصوص این درمان این است که هر چه زودتر استفاده شود زیرا اثرگذاری بیشتری روی جذب سموم دارد. اگر سگ با کود شیمیایی، فلوراید، اتانول یا مواد خورنده مسموم شده است، به هیچ عنوان نباید از درمان با زغال فعال استفاده شود. گاهی نیز دامپزشک برخی از روغن‌های مخصوص را به صورت خارجی استعمال می‌کند تا از جذب پوستی ماده مسموم پیشگیری کند.
2. شستشوی معده و سایر روش‌های درمانی رایج
در برخی موارد که دوز ماده مسموم مصرف شده زیاد باشد، ممکن است دامپزشک از لاواژ معده (یا شستشوی معده) استفاده کند. این یک روش بسیار موثر برای درمان مسمومیت غذایی سگ است. طی این پروسه، پزشک لوله مخصوصی را به داخل معده هدایت می‌کند. این لوله، آب را به معده انتقال می‌دهد تا ماده مسموم به طور کامل از معده شسته و پاک شود.
گاهی نیز برای رفع مسمومیت غذایی سگ، داروهای دیورتیک یا ادرارآور تجویز می‌شوند. این داروها به دفع ماده سمی از سیستم ادراری کمک می‌کنند. در مواقعی که مسمومیت جدی و شدید است، از دستگاه دیالیز برای فیلتر کردن کلیه‌ها استفاده می‌شود. این روش، ماده سمی را از کلیه‌ها و خون دفع می‌کند. گاهی نیز برای درمان مسمومیت غذایی سگ ها، مایع درمانی با سرم توصیه می‌شود. ما می توانیم در انتخاب بهترین برنامه غذایی سگ به شما کمک کنیم.
3. درمان با القای استفراغ
القای استفراغ روشی طبیعی و نسبتا کم خطر است که حتما باید توسط متخصص انجام شود. این روش کمک می‌کند تا سگ مواد سمی را بالا بیاورد. البته بسته به ماده مسموم مصرف شده، این روش همیشه هم موثر نیست. در شرایطی که ماده‌ای که سگ را مسموم کرده، مواد قلیایی، اسیدی و مواد خورنده یا هیدروکربن‌ها باشند، به هیچ وجه نباید از روش القای استفراغ استفاده شود. به این خاطر که ممکن است به علت واکنش‌های شیمیایی، تنفس سگ با مشکل روبرو شود یا قطع شود.
اگر سگ‌تان دچار مسمومیت غذایی شده و باردار است، حتما پزشک را از باردار بودن آن مطلع کنید. در این شرایط پزشک سعی می‌کند از روش‌هایی برای رفع مسمومیت غذایی سگ استفاده کند که آسیبی به بچه‌های او وارد نکنند.
اقدامات اورژانسی در قبال سگ مسموم شده
مسمومیت غذایی در سگ ها می تواند بسیار خطرناک باشد و در صورت عدم درمان به موقع، منجر به مرگ حیوان شود. در اینجا چند اقدام اورژانسی که می توانید در صورت مسمومیت غذایی سگ خود انجام دهید، آورده شده است:
1. اقدامات اولیه
سگ خود را از منبع مسمومیت دور کنید و جلوی مسمومیت بیشتر را بگیرید. اگر سگ شما درحال خوردن غذای مسموم یا سمی بود بلافاصله سعی کنید باقی مانده غذا را از دهان او خارج کنید. اگر سگ شما استفراغ می کند، سر او را بالا نگه دارید تا از خفگی او جلوگیری کنید.
2. تماس فوری با دامپزشک
فورا با دامپزشک خود تماس بگیرید و علائم سگ خود را شرح دهید. دامپزشک شما ممکن است به شما دستور دهد که سگ خود را به مطب دامپزشکی بیاورید یا اقداماتی را در خانه انجام دهید.
3. اقدامات ثانویه
مسمومیت غذایی می تواند منجر به کم آبی بدن شود؛ به سگ خود آب آشامیدنی تازه و تمیز بدهید تا به دفع سموم از بدن او کمک کند اما سگ خود را مجبور به نوشیدن آب نکنید. استراحت به سگ شما کمک می کند تا بهبود یابد پس شرایطی را فراهم کنید تا فعالیت کمی داشته و حداکثر استراحت را داشته باشد. به دنبال علائم بهبودی مانند کاهش استفراغ و اسهال، افزایش اشتها و بازگشت به فعالیت های طبیعی باشید. اگر سگ شما پس از چند روز بهبود نیافت، دوباره با دامپزشک خود تماس بگیرید.
نکات مراقبتی از سگ مسموم شده
- از آنجایی که متابولیسم بدن انسان با سگ‌ها متفاوت است، بهتر است در صورت بروز مسمومیت غذایی در سگ، از هیچ دارویی بدون مشورت دامپزشک استفاده نکنید.
- به سگ خود غذا ندهید تا زمانی که علائم او بهبود نیابد.
- به سگ خود غذای سالم و متعادل بدهید.
- از دادن غذای انسان به سگ خود خودداری کنید.
- غذای سگ را در یخچال نگهداری کنید و قبل از سرو آن را گرم کنید.
- از خوردن غذای فاسد یا آلوده توسط سگ خود جلوگیری کنید.
- آب آشامیدنی تازه و تمیز را همیشه در دسترس سگ خود قرار دهید.
- به طور مرتب ظروف غذا و آب سگ خود را بشویید.
- سگ خود را به طور منظم نزد دامپزشک ببرید.
جمع بندی
درمان مسمومیت غذایی در سگ‌ها نیازمند تدابیر فوری و دقیق است تا از عواقب جدی جلوگیری شود. اولین گام باید مشاوره با دامپزشک باشد تا به طور حرفه‌ای درمانی راه‌اندازی شود. دامپزشک می‌تواند اقداماتی همچون شستشوی معده، استفاده از زغال فعال و تجویز داروهای دیورتیک را برای از بین بردن سموم مصرفی پیشنهاد دهد. علاوه بر این، درمان با القای استفراغ در مواردی می‌تواند مفید باشد، با این حال باید به طور حذر و توسط متخصص انجام شود. در هر صورت، اقدامات اورژانسی شامل جلوگیری از جذب بیشتر سموم، مشاوره با دامپزشک، فراهم کردن آب تمیز برای سگ و ایجاد شرایطی برای استراحت مناسب سگ، از اهمیت بالایی برخوردارند. در صورت عدم بهبودی، لازم است که مراجعه به دامپزشک دوباره انجام شود تا برنامه‌ای درمانی مناسب تر تدارک دیده شود.