مسمومیت غذایی اتفاقی است که در اثر مصرف خوراکی‌های آلوده یا سمی برای بیشتر جانداران رخ می‌دهد. در صورتی که مواد خوراکی به ویروس، انگل و باکتری آلوده باشند، پس از مصرف آنها بدن واکنش نشان می‌دهد. سگها نیز همچون انسان‌ها و بسیاری از موجودات دیگر ممکن است دچار مسمومیت غذایی شوند.
اگر شما هم در خانه‌تان سگ دارید، بهتر است با روش‌های درمان مسمومیت غذایی در سگها آشنا شوید تا در صورت بروز این مشکل، آمادگی کافی را برای مقابله با آن داشته باشید.
از آنجایی که متابولیسم بدن انسان با سگها متفاوت است، بهتر است در صورت بروز مسمومیت غذایی در سگ، از هیچ دارویی بدون مشورت دامپزشک استفاده نکنید.
خیلی از افراد فکر می‌کنند که گیاهی بودن دارو به معنای بی‌خطر بودن آن است و بدون مشورت دامپزشک از این داروها استفاده می‌کنند. اما بهتر است بدانید که برخی از این داروها می‌توانند علائم مسمومیت در سگها را تشدید کنند.
گاهی علت مسمومیت غذایی سگ، مصرف مواد غذایی غیر استاندارد یا تاریخ گذشته است. بهتر است برای این که سلامتی سگ‌تان را تضمین کنید همیشه از مواد غذایی استاندارد استفاده کنید و قبل از آماده کردن غذا برای سگ حتما اطمینان حاصل کنید که تاریخ انقضای آن باقی مانده است.
درمان مسمومیت غذایی سگ
علائم مسمومیت غذایی در سگها
رایج‌ترین علائم مسمومیت غذایی در سگها عبارتند از:
- غیر طبیعی بودن دمای بدن (زیر ۳۷.۸ درجه یا بالای ۳۹.۴ درجه)
- مشکلات تنفسی (همچون خس‌خس سینه، تنگی نفس، کند شدن سرعت تنفس)
- بیحالی
- بی اشتهایی
- ضعیف شدن سرعت عکس العمل
- گشاد شدن مردمک‌ها
- خواب آلودگی
- ورم یا قرمز شدن پوست یا چشم‌ها
مواد غذایی که ممکن است موجب بروز مسمومیت در سگ ها شوند
به‌خاطر سیستم گوارشی متفاوت سگ با انسان وتنوع آنزیم‌های موجود در معده‌ی آنها، برخی مواد غذایی ممکن است در حالت عادی نیز موجب ایجاد مسمومیت در این موجودات شوند.
- یکی از رایج‌ترین مواد غذایی‌ای که سگها نسبت به آن واکنش نشان می‌دهند پیاز است. در صورت مسمومیت با پیاز ممکن است سگ علائمی نظیر کف کردن یا ریختن آب دهان، اسهال، حالت تهوع، استفراغ، تغییر رنگ لثه‌ها و سوزش دهان را نشان دهد.
- یکی دیگر از مواد غذایی سمی و خطرناک برای سگها شکلات است که در صورت مصرف ممکن است سگ دچار مشکلات قلبی، لرزش بدن، تشنج و بی قراری شود.
- مصرف انگور و کشمش در برخی از سگها سبب بروز علائم حادی همچون نارسایی کلیوی می‌شود.
سایر مواد غذایی نیز ممکن است سبب بروز مسمومیت شوند.
درمان مسمومیت غذایی سگ توسط دامپزشک
بلافاصله پس از مشاهده علائم مسمومیت، سگ را نزد دامپزشک ببرید. دامپزشک تمام تلاشش را می‌کند که اثر ماده مسموم را خنثی کند و مانع از جذب بیشتر سم توسط بدن شود. دامپزشک از شما می‌پرسد که سگ چه ماده‌ای مصرف کرده تا بر اساس آن درمان را انتخاب کند.
ممکن است برای کاهش درد و کنترل علائم حیاتی و دمای بدن، از اقدامات حمایتی استفاده شود. اگر سگ دچار مشکلات تنفسی شده باشد، برای این که از خفگی جلوگیری شود، ممکن است دامپزشک یک راه هوایی اضطراری را ایجاد کند.
اگر ضربان قلب سگ متوقف شود، برای برگرداندن ضربان قلب از احیا قلبی عروقی (CPR) یا ماساژ قلبی استفاده می‌شود.
گاهی در درمان مسمومیت غذایی در سگ ها برای این که ماده سمی بیشتری جذب بدن نشود، دامپزشک از درمان‌هایی همچون زغال فعال و تنقیه استفاده می‌کند. زمانی که زغال فعال وارد بدن می‌شود درست مثل یک آهنربا عمل می‌کند و ماده سمی را به خودش جذب می‌کند. استفاده از زغال فعال یک روش رایج، کم خطر و بسیار موثر است. نکته مهم در خصوص این درمان این است که هر چه زودتر استفاده شود، اثرگذاری بیشتری روی جذب سموم دارد. اگر سگ با کود شیمیایی، فلوراید، اتانول یا مواد خورنده مسموم شده است، به هیچ عنوان نباید از درمان با زغال فعال استفاده شود.
گاهی نیز دامپزشک برخی از روغن‌های مخصوص را به صورت خارجی استعمال می‌کند تا از جذب پوستی ماده مسموم پیشگیری کند.
رفع مسمویت غذایی سگ ها
شستشوی معده و سایر روش‌های درمانی رایج
در برخی موارد که دوز ماده مسموم مصرف شده زیاد باشد ممکن است دامپزشک از لاواژ معده (یا شستشوی معده) استفاده کند. این یک روش بسیار موثر برای درمان مسمومیت غذایی سگ است. طی این پروسه، پزشک لوله مخصوصی را به داخل معده هدایت می‌کند. این لوله، آب را به معده انتقال می‌دهد تا ماده مسموم به طور کامل از معده شسته و پاک شود.
گاهی نیز برای رفع مسمومیت غذایی سگ، داروهای دیورتیک یا ادرارآور تجویز می‌شوند. این داروها به دفع ماده سمی از سیستم ادراری کمک می‌کنند.
در مواقعی که مسمومیت جدی و شدید است از دستگاه دیالیز برای فیلتر کردن کلیه‌ها استفاده می‌شود. این روش، ماده سمی را از کلیه‌ها و خون دفع می‌کند.
گاهی نیز برای درمان مسمومیت غذایی سگها، مایع درمانی با سرم توصیه می‌شود.
درمان با القای استفراغ
القای استفراغ روشی طبیعی و نسبتا کم خطر است که حتما باید توسط متخصص انجام شود. این روش کمک می‌کند تا سگ مواد سمی را بالا بیاورد. البته بسته به ماده مسموم مصرف شده، این روش همیشه هم موثر نیست.
در شرایطی که ماده‌ای که سگ را مسموم کرده، مواد قلیایی، اسیدی و مواد خورنده یا هیدروکربن‌ها باشند، به هیچ وجه نباید از روش القای استفراغ استفاده شود. به این خاطر که ممکن است به علت واکنش‌های شیمیایی، تنفس سگ با مشکل روبرو شود یا قطع شود.
نکته: اگر سگ‌تان دچار مسمومیت غذایی شده و باردار است، حتما پزشک را از باردار بودن آن مطلع کنید. در این شرایط پزشک سعی می‌کند از روش‌هایی برای رفع مسمومیت غذایی سگ استفاده کند که آسیبی به بچه‌های او وارد نکنند.
درمان مسمویت غذایی سگ
نکات مهم قبل از رساندن سگ به کلینیک دامپزشکی
- زمانی که متوجه شدید سگ‌تان مسموم شده سعی کنید برای دست زدن به او از دستکش استفاده کنید.
- به هیچ عنوان سرخود روغن یا داروی خاصی را به سگ ندهید چون ممکن است باعث شوید سم زودتر و بیشتر جذب بدن او شود.
- اقدام اشتباهی که خیلی از افراد در خانه انجام می‌دهند این است که القای استفراغ را انجام می‌دهند تا سگ را وادار کنند ماده مسموم را بالا بیاورد. انجام این کار توسط افراد غیر حرفه‌ای، ممکن است به سیستم گوارشی سگ آسیب بزند، پس از انجام آن بپرهیزید.